بررسی روند تغییرات شاخص کیفیت بهداشتی هوا (‏aqi‏) در شهر مشهد با سامانه ‏اظلاعات جغرافیایی (‏gis‏) ‏‎ ‎

مقدمه و هدف: یکی از بزرگ ترین شهرهای ایران مشهد است. از عوامل تهدید کیفیت بهداشتی هوای این شهر، تردد زیاد خودروها می باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی روند تغییرات شاخص کیفیت هوا aqi  از سال 1391 تا 1393 در فصول بهار و پهنه بندی توسط برنامه arc gis بوده است. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی است. برای ارزیابی شاخص aqi ، از داده های سه ساله  pm10, co، so2 ، no2 ،pm2.5 و o3 فصول بهار از سال 1391 تا 1393 در چهار ایستگاه آنلاین داخل شهر استفاده شد و بعد از طبقه بندی کیفیت هوای روزانه در شش گروه خوب، متوسط، ناسالم برای افراد حساس، ناسالم، خیلی ناسالم توسط برنامه arc gis پهنه بندی گردید. یافته ها: در اکثر روزها کیفیت هوای مشهد در شرایط خوب و متوسط ارزیابی شد. در این روزها آلاینده مسئول pm2.5 و no2 بوده است. براساس نقشه های پهنه بندی مقادیر aqi در سال های 1391 تا 1393 ، ایستگاه صدف در شمال غربی مشهد کیفیت هوای خوب و مرکز و حاشیه جنوبی مشهد آلودگی بیشتری داشته است. مقادیر شاخص aqi در سال های 1391 و 1392 از فروردین به سمت خرداد بهبود یافته؛ ولی در سال 1393 کیفیت هوا افت داشته است. نتیجه گیری: در برخی از روزهای بهار، کیفیت هوای شهر مشهد در نقاط پرتردد حاشیه جنوبی و مرکز شهر ناسالم می باشد. در نتیجه در سال های آتی برای کنترل آلودگی ها مدیریت تردد خودروها، تغییر سوخت و کیفیت سوخت آن ها، مدیریت سیستم گرمایش منازل، استفاده از وسایل حمل و نقل برقی مورد نیاز می باشد.